De natuur dood tijdens de winter ?

Je hoort het te vaak: er is niets te beleven in de tuin tijdens de wintermaanden. De grasmat ligt op apegapen en de borders zijn vergane glorie die langzaamaan composteren. Goed voor de bodem, dat wel. De loofbomen uiteraard kaal en de coniferen-naaldbomen zijn dan wel groen maar echt levendig zijn ze nu ook niet. Voor zover het pessimistische verhaal.

Al eens een wandeling gedaan in deze gure, donkere wintermaanden ? Je zult versteld staan welke broeierige voorbereidingen er zich voltrekken onder je ogen. Je moet er wel naar willen kijken, dat wel. Vooreerst lijken de zichtbare delen van de planten in complete rust maar tegelijkertijd is er grote activiteit in wortels en stengels. Ook voor onze ogen voltrekt zich een levende natuur. Toegegeven het is veel bescheidenere dan in de zomer maar er is natuurlijk ook minder nodig om op te vallen in de winter. Bovendien verspreiden winterbloeiers vaak een sterke, zoete geur.

De Prunus x subhirtilla 'Autumnalis' (wintersierkers) en de Jasminum nudiflorum (winterjasmijn) bloeien de hele winter door tenzij als het vriest. De Clematis cirrhosa bloeit vanaf januari tot maart en de Choisya ternata(Glansmispel), onopvallend tijdens het groeiseizoen, valt tijdens de winter extra op, door zijn compacte ronde vorm en zijn trossen geurende bloemetjes. Vergeten we natuurlijk niet de Erica hybriden (dopheide), de klokvormige bloemetjes verschijnen tijdens de winter en dit van wit over roze tot fel bordeaux. Verder hebben we nog de veel bescheidenere Cornus mas (Kornoeltjes) waarvan de in dichte propjes hangende bloemetjes een heerlijke geur verspreiden. De onbetwiste leiders onder de winterbloeiende struiken zijn uiteraard Hamamelis (toverhazelaar) met hun welriekende spinachtige bloemen. De Viburnum tinus durft na enkele warme dagen al enkele van zijn bloemetjes openen, een ware geurexplosie in de ijle winterlucht. Ook de Mahonia Xmedia heeft sterallures en dat zelfs in een schaduwhoekje. De struik opent op minder koude dagen haar fel naar honing geurende gele opstaande bloemtrossen.

De vaste planten doen niet onder voor de struiken en bomen. De Helleborus orientalis (Kerstroos, de naam alleen al!) kunnen je in de winter plots verrassen met hun komvormige witte of geelgroene bloemen in het hart van de plant. Iris unguicularis een snelgroeiende onopvallende Irisplant in de lente produceert op het einde van de winter een lila bloem met gele, witte en paarse tekening. Ook Pulmonaria longifolia (Longkruid) is er als de kippen bij voor het einde van de winter.

De bollen en knollen zijn natuurlijk de bekendste winterbloeiers waaronder de Crocus in soorten en Galanthus (Sneeuwklokje, vandaar de naam) de beroemdste zijn. Ook Cyclamen coum en het liefelijke Eranthis hyemalis (Winteraconietje) zijn echte winterkoningen en dat in natte schaduwhoekjes. De knoliris Iris reticulata voelt zich de koning te rijk in de winter en ook de extra vroeg bloeiende Narcissus bulbocodium (Hoepelroknarcisje) onooglijk klein maar een lust voor het oog. Zelfs menigeen botanisch Tulipa Tulpje durft z'n kopje boven steken in volle winter. Daarmee komen we langzaamaan in de lentebloeiersafdeling en daar zijn we nog niet aan toe.



FEBRUARI:

* Het planten van bomen en struiken zonder kluit kan je nu best afronden. Later planten heeft meestal minder succes maar het kan nog wel.
* Als je krulziekte (Taphrinia deformans) wilt voorkomen bij perziken moet je ze nu bespuiten met producten op basis thiram of ziram. Voor wie de biologische toer op wil: Men zou ook een oplossing van houtas kunnen gebruiken.
* Spot je natte plekken op het gazon dan kun je die best met de vork beluchten. Zo kan de zode ontwateren.