Tuin van de toekomst ...

'Genieten' wordt het werkwoord van de toekomst!

De tuin wordt de ultieme plek om in te ontspannen, te rusten, te spelen, vrienden te ontvangen, daardoor behoort het harde labeur in de tuin tot het verleden. De nieuwe tuin is daarom zeer onderhoudsvriendelijk, de beplanting vraagt weinig verzorging en de tuin wordt uitgerust met alle comfort.
De toekomst zal multifunctioneel zijn en in het basispatroon nemen strakke lijnen de bovenhand. Binnen en buiten lopen perfect in elkaar over. De sfeer is persoonlijk en nodigt uit om veel tijd buiten te besteden.

Uiteraard kan je veel materialen niet buiten gebruiken. Door bepaalde materialen (of vorstvrije lookalikes) en kleuren van het interieur in de tuin te herhalen verkrijg je één geheel ondanks de tussenliggende ramen en muren. Zo kan de vloer van binnen naar buiten doorlopen. Hou het ook eenvoudig enkele opvallende herhalingen volstaan. Gebruik ook enkele gelijkaardige (groenblijvende) planten. Om maximaal te genieten kan je ook opteren voor enkele geurplanten, kruiden.

We gaan samenwerken en leven met de ons omringende natuur ook in de stad. Zo worden sierplanten, -struiken en -bomen vervangen door kruiden, vergeten groenten en fruitbomen ... 'de eetbare tuin' is geboren en de lokale fauna zit mee aan tafel. De tuin is onze haven om even te ontsnappen aan het alledaagse gejaagde, drukke leven. De tuin als middel tegen burn-out, als antidepressivum ... pure tuinpsychologie. Dit kan door een vakantiegevoel op te roepen en alle zintuigen aan te spreken. Zelf een vleugje avontuur moet kunnen. We willen een tuin met geuren, kleuren en smaken die bij onze persoonlijkheid passen.
Variatie, gezondheid en ecologie zijn de codewoorden want we hechten meer en meer belang aan gezondheid, culinair genot en ecologie.

Honingraat

De wereld gaat snel, men is steeds op zoek naar verandering, variatie, nieuwe dingen. Geen statische tuinen meer. Zoals met het interieur dat voortdurend wordt aangepast aan nieuwe tendensen. Men wil afwisseling.
Er komt een basispatroon, een honingraat als het ware waar men mits kleine aanpassingen voortdurend verschillende opstellingen kan maken. Daardoor wordt 'multifunctionaliteit' super belangrijk en de toetssteen voor alles en nog wat. Een aperitieftafel die een vuurtafel wordt, een planten pergola is ook een schommel, de vijver is ook een zwembad, het dolomietpad is ook petanquebaan, een waterval die ook dienstdoet als buitendouche, een zandbak die een vijver of vuurput kan worden, een zitkubus wordt lichtelement 's avonds.

Allemaal beestjes

Gedaan met de steriele super schone tuinen. Ecologie wordt erg belangrijk en daar komt biodiversiteit 'in the picture'. Exoten in bakken en kooien zijn 'out'. Ecologie en biodiversiteit worden super belangrijk. Onze tuinen worden gastvrije havens zowel voor de mens als voor autochtone insecten, flora en fauna. Een gevarieerde inheemse beplanting en diervriendelijke aanleg nodigt vogels, insekten en bijvoorbeeld ook egels, muizen, mol, wezel en vos uit in onze tuinen.

Urban

Alle onderzoekers schreeuwen het van de daken: in Vlaanderen hebben we geen keus, het land is te krap voor het royale wonen dat we nu aanhangen. De toekomst ligt in de stad. In de stad wonen maar toch in een groene omgeving. De tuin van de toekomst ligt bovenop daken, dakterrassen maar ook in binnentuinen en andere kleine ruimtes.
Mos- en sedumbeplanting op daken is inmiddels een beproefde methode en vindt langzaamaan ingang. Voor de toekomst moeten we nog verder gaan. Dankzij nieuwe technieken is het mogelijk een complete boomgaard op het dak aan te leggen. Groene gevels, eetbare planten en ook een moestuin zijn onderdeel van de nieuwste stadse tuintrends. 'Guerillia Gardeners' timmeren reeds aan de weg door hun onvoorzien actie zoals tuintjes aanleggen op plekken in steden met weinig of geen groen.

recycle

De toekomstige tuin laat zien hoe er gebruik kan worden gemaakt van duurzame materialen. Waterbesparing, fijnstof- en CO2-reductie spelen een nog grotere rol dan nu. Voor verharding kan bijvoorbeeld gebruik gemaakt worden van olivijn dat CO² kan binden en daardoor opwarmt. Groengevels zijn een ideale buffer om fijnstof af te vangen. Watergebruik wordt verminderd door waterfiltratie en waterberging. De gekozen materialen gaan niet alleen lang mee, maar worden ook op een verantwoorde manier geproduceerd zijn en bovendien 100% recycleerbaar.

Romantic simplicity'

Tuinen zijn nu echt gemeengoed geworden in Vlaanderen. De wetenschap en techniek is bijzonder hoog ontwikkeld en er heerst relatieve rust. Al deze ingrediënten hebben hun weerslag op de huidige tuincultuur. Niet alleen kasteeltuinen, buitens en kloostertuinen worden tegenwoordig aangelegd of gerenoveerd, ook de tuinen van Jan met de pet worden vaak op een zeer inspireerde wijze aangelegd. Daar komt de romantiek weer om de hoek kijken maar dan met verrassende en humoristische accenten.

Aye technology

Het staat buiten kijf in de tuin gaan diverse technologische snufjes hun intrede maken in een meer dynamisch geheel. Virtuele schermen waar bewegende en/of stilstaande beelden worden afgespeeld die met behulp van de computer naar behoefte kunnen worden gewijzigd. In je tuin heb je via internet een live verbinding met bijvoorbeeld een webcam op de Nederlandse Antillen. Dat wordt geprojecteerd met een bijpassend geluid en je waant je, ondanks dat je in een Vlaamse tuin zit, in een totaal andere wereld. Alleen de temperatuur moet meewillen maar ach, dan schakel je met een vingerknip het infrarood aan, toch?

Ga voor inheemse planten

De strenge vorst in februari heeft voor veel uitval onder planten in je tuin gezorgd. Niet alleen bij jouw ook de kwekers hebben veel verlies geleden. Wat daar bij opvalt is dat vooral uitheemse, groenblijvende planten schade hebben opgelopen. Planten zoals Photinia, maar ook de ons zo vertrouwde Prunus laurocerasus en de ingeburgerde Viburnums vertonen uitval of zijn op zijn minst beschadigd. De echt exotische planten zoals Laurier en olijfbomen hebben zeer veel schade geleden. Daarom ga voor inheemse planten in je tuin. Kiezen voor inheemse planten betekent ook dat je kiest voor bladverliezende soorten in plaats van wintergroene planten.

Toch blijven mensen vragen naar groenblijvende uitheemse soorten ondanks de strenge winters van de laatste jaren die voor veel uitval zorgen. Ze willen een tuin die ook ’s winters groen is, terwijl juist kale takken het kenmerk zijn van onze winters.

We worden de laatste jaren enorm beïnvloed door de magazines, door allerhande tuin– en lifestyleprogramma's maar ook het internet draagt zijn steentje bij. Zo worden tuinen met olijfbomen als normaal voor hier voorgesteld. Men zou ze eerst afgehard hebben voor ze op de markt te brengen. Het spijt me maar niet winterharde planten kan men niet afharden. Toch gaan veel hoveniers gewoon mee in de wensen van de klant.

Daarom een pleidooi voor inheemse bladverliezende planten, struiken en bomen, waarom niet ? Bladverliezende planten brengen meer leven en afwisseling in de tuin door bladvorming, bloei, vruchtzetting en bladval die perfect de seizoenen volgen. Daar horen ook enkele maanden kaalstand bij.

Een bijkomend voordeel is dat kiezen voor bladverliezende inheemse planten beter is voor de portemonnee. Ze zijn door de band goedkoper in aanschaf en  bovendien hebt je een pak minder uitval en/of schade onder de uitheemse planten.

Soorten?

Amelanchier (Krentenboompje), bladverliezende Prunus-soorten, Spiraea , Syringa en Viburnum opulus (Gelderse roos) zijn mooie alvast mooie alternatieven. Maar ook soorten die in de winter mooie takken hebben zoals Euyonymus, Acer en Cornus verlevendigen de tuin tijdens de winter. Waarom niet de groenblijvende hagen zoals de eeuwige Taxus vervangen door Fagus sylvatica (Beuk)? De beuk behoudt zijn afgestorven blad tot in de lente zodat de haag ook in het kale seizoen mooi gesloten blijft. Bovendien krijg je de prachtigste kleurveranderingen er gratis bovenop. Gratis snoepjes keijg je van Sambucus nigra (Vlier), Corylus avellana (Hazelnoot), Prunus spinosa (Sleedoorn), Tilia platyphyllos (Linde), Morus nigra (Zwarte moerbei), en Mespelius germanica (Mispel). De twee laatsten zijn trouwens archaeofieten, ze zijn niet inheems, maar sinds de Romeinse tijd bij ons ingevoerd uit het Mediterrane gebied. Gezien overeenkomstige typische bodem- en vochtvereisten en het microklimaat in een stad worden deze soorten hier ook bij de inheems soorten gerekend.

Inheemse groenblijven soorten als Ilex aquifolium (hulst), Juniperis communis (jeneverbes) en Ligustrum doen het uiteraard ook prima in ons klimaat.

Het departement leefmilieu, natuur en energie van Vlaanderen stelde een handige lijst samen:

Vlaamse inheemse struiken en bomen

Bakken en potten

Vorst is tevens een probleem bij planten in bakken maar ook in hete zomers is het moeilijk om ze goed te houden. Ze staan gauw te droog of te nat waardoor ze dan weer te weinig zuurstof krijgen. Je kan ze uiteraard tijdens de vorstperiode beschermen met isolatie om bevriezing en verdamping tegen te gaan, en als het moet met nog een extra doek erover. Toch valt het ieder jaar te bezien of ze na de winter goed zullen uitlopen. Daarom is het beter om planten als het enigszins kan gewoon in de volle grond te planten. Het bespaart je veel werk en een pak kopzorgen.

Zijn Vlaamse planten beter ?

Sleedoorns uit Polen bloeien hier eerder dan de autochtone tegenhanger, maar dat is te vroeg voor bepaalde vlindersoorten die nog in de pop zitten. De sleedoornpage gaat geen voedsel meer vinden. Het evenwicht in de natuur is verstoord. Het buitenlands plantgoed is bijvoorbeeld ook minder aangepast aan ons klimaat en dus gevoeliger voor ziektes en vorst. Meidoorn, sleedoorn of veldesdoorn uit de mediterrane streken komen hier sneller in de problemen. Autochtone bomen en struiken spelen dus een belangrijke rol om het evenwicht in de natuur te herstellen. Zowel de oogst van de zaden als de opkweek van de planten en de verkoop ervan gebeurt in Vlaanderen. Vergeleken met de CO2-uitstoot gekoppeld aan geïmporteerd plantgoed is de ecologische voetafdruk van autochtoon plantsoen een heel stuk kleiner. Maar ook de lokale werkgelegenheid krijgt een duwtje in de rug.